Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici danas slave Svetog Romana, nebeskog zaštitnika i velikog Božjeg ugodnika. Na desnoj obali Južne Morave, nedaleko od Đunisa, nalazi se manastir ovog iscelitelja, u čijoj se crkvi i danas čuvaju njegove svete mošti.
O prepodobnom Romanu, koji se podvizao po šumama i pećinama na desnoj obali Južne Morave, postoji malo istorijski potvrđenih podataka. Smatra se da je u Aleksinačko pomoravlje došao sa bratom Nestorom Sinaitom koji se podvizao uz levu obalu Južne Morave i koji je u selu Vitkovcu kod Aleksinca podigao crkvu posvećenu mučeniku Nestoru.
Roman, koji se naziva i Sinait, podvizao se po strogim pravilima isposničkog života. Postom, bdenijem i molitvama dobio je isceliteljsku moć, te mu se pripisuju čudesna izlečenja slepih, gluvih i telesno ili duhovno obolelih.
Njegove mošti smeštene su u kamenoj grobnici manastira Sveti Roman kod Đunisa. Postoje brojna narodna predanja kako je manastir obnovljen, a jedno od njih govori da ga je podigao sluga kneza Lazara, koji je tu čuvao stoku i u snu dobio nalog da sagradi crkvu Svetom Romanu, koji je na tom mestu preminuo kao pustinjak.
Istorisjki je poznato da je manastir 1377. godine obnovio knez Lazar. Veliko bratstvo manastira, koje se brinulo o duševnim bolesnicima, spominje se u jednoj hilandarskoj povelji iz 1381. godine. U manastiru je bila smeštena i kneževa konjička garda, pa se u nekim turskim popisima spominje kao Konjice.
U srednjem veku u manastiru je postojala bolnica za lečenje duševnih bolesnika, koja je opstala do kraja Drugog svetskog rata. Tokom Prvog svetskog rata u manastiru su zbrinjavana ratna siročad.
Manastir je više puta spaljivan, pljačkan i rušen, ali je uvek obnavljan. Do temelja je srušen u periodu Austrijsko-turskog rata (1716-1718). Veliki zvonik, jedinstven u čitavom pomoravlju, u manastirskoj porti podignut je 1852. godine zahvaljujući čuvenom arhimandritu Savi Petroviću.
Sveti Roman je kanonizovan 1969. godine.Slava je najviše rasprostranjena u Pomoravlju i okolini, te se u tim krajevima strogo poštuje pravilo da se na ovaj praznik ne radi.