Da mesne zajednice imaju veliki značaj za lokalno stanovništvo, posebno u ruralnom području, potvrđuje i broj zahteva koje im građani dostavljaju. Mladi u seoskim sredinama upućeniji su u rad svojih mesnih zajednica, prepoznaju njihov značaj i rado se priključuju aktivnostima. Njihova pomoć i podrška se pokazala posebno dragocenom u vreme pandemije korona virusa.
Grad Kruševac ukupno ima 54 mesne zajednice, 12 gradskih i 42 seoske i, za razliku od pojedinih okolnih opština, mladih su uključeni u rad svojih mesnih zajednica. Ima ih na pozicijama predsednika MZ, neki su zaposleni i kao sekretari, a kao deo zajednice često su uključeni u razne aktivnosti, rado se odazivaju kada je pomoć potrebna, a neretko su i sami inicijatori humanitarnih akcija, uglavnom usmerenih na pomoć straijim licima u svojim sredinama.
-Mladi sa punoletstvom stiču biračko pravo, a to znači da mogu da biraju i budu izabrani u organe mesnih zajednica odnosno u Savete MZ. Mladi uzimaju učešće u radu mesnih zajednica prema potrebi, a najčešće se angažuju mladi iz kulturno umetničkih društava ili udruženja građana koja postoje u tim mesnim zajednicama- kaže Vesna Rakić, v.d. šefa Službe mesnih zajednica.
Kao primer dobre saradnje, naša sagovornica posebno izdvaja period pandemije korona virusa, kada su podrška i pomoć mladih bili dragoceni:
–Pomoć mladih u vreme pandemije virusa korona bila je neprocenjiva. U tom periodu mladi su u saradnji sa mesnim zajednicam kroz svoj volonterski rad nesebično pružali pomoć starijim sugrađanima kojima je ta pomoć bila potrebna. Učestvovali su u podeli paketa pomoći, a izlazili su u susret i pojedinačno građanima tamo gde se ukazala potreba za nabavkom namirnica, lekova pa čak i pomoći u sitnim poslovima. Po završetku pandemije u znak zahvalnosti i dodatne motivacije Grad Kruševac je svim mladim volonteima uručio vaučere za korišćenje sadržaja Sportskog centra, članske karte Narodne biblioteke kao i besplatne ulaznice za Narodni muzej, Bioskop Kruševac, Kruševačko pozorište.
Prema njenim rečima, mladi iz seoskih sredina više su usmereni na mesne zajednice u odnosu na mlade u gradu.
–U gradskim mesnim zajednicama nema većih aktivnosti s obzirom na dostupnost svih kulturnih, sportskih sadržaja u gradu. U mesnim zajednicama na seoskom području mladi se uglavnom okupljaju kroz organizaciju Kulturno umetničkih društava i tako učestvuju u predstavljanju svojih naselja raznim gostovanjima, takmičenjima. Tradicionalno, u organizaciji Kulturnog centra Kruševac, svake godine održava se Takmičenje sela Grada Kruševca, a od nedavno u organizaciji Sportskog centra Kruševac organizuju se seoske olimpijske igre gde se mladi, predstavljajući svoje mesne zajednice, takmiče u brojnim sportskim disciplinama.
Kao posebno važno, naša sagovornica navodi to što su mladi često pokretači aktivnosti koje doprinose opštem dobru.
–Pojedine mesne zajednice među svojim članovima Saveta, imaju mlade ljude koji aktivno učestvuju u radu mesne zajednice, a ima i primera gde se kroz udruženja mladih i saradnjom sa mesnom zajednicom realizuju brojne aktivnosti. Odličan primer u Mesnoj zajednici Ribare jeste udruženje mladih „Naše Ribare“ koje je osnovano prevashodno za razvoj i promociju sela Ribare. Trenutno rade na projektu za sanaciju Doma kulture u tom naseljenom mestu.
Veliki broj mladih su i volonteri Crvenog krsta i, u saradnji sa svojom mesnom zajednicom, pomažu starijim meštanima.
-Primer dobre prakse je dvadesetdvogodišnja Jovana Đorđević, iz naseljenog mesta Mačkovac, volonterka je Crvenog krsta i pokretač raznih akcija u svojoj mesnoj zajednici, uglavnom usmerenih na pomoć starijim meštanima. U tome naravno ima punu podršku mesne zajednice. Naravno, ima još puno primera dobre saradnje mladih sa mesnih zajednicama, kroz akcije čišćenja i uređenja.
Nažalost, kako navodi naša sagovornica, ima i mesnih zajednica gde mladih gotovo i da nema, to su uglavnom manje mesne zajednice.
–Problemi sa kojima se susreću naročito seoske mesne zajednice je migracija stanovništva iz sela u grad. Pojedine mesne zajednice uglavnom se sastoje od staračkih domaćinstava gde mladih gotovo nema.
Govoreći generalno o funkcionisanju mesnih zajednica na području grada Kruševca, Rakić je navela da zahtevi prema mesnim zajednicama u gradskoj sredini uglavnom dolaze sa MZ na obodu grada, manje iz užeg gradskoj jezgra. Interakcija sa građanstvom gradskih mesnih zajednica ogleda se u učešću u akcijama i manifestavijama koje organizuju mesne zajednice ili same mesne zajednice učestvuju u tim akcijama.
-Različiti su i brojni zahtevi kojima se građani obraćaju mesnim zajednicama, najčešće su to zahtevi upućeni Službi zoohigijene, potom za za postavljanje saobraćajne signalizacije, osvetljenje tj. uličnu rasvetu, asfaltiranja i popravke ulica i puteva… Građani neretko traže pomoć pri sastavljanju i nekih drugih zahteva ili dopisa.
Aktivnosti koje sprovode mesne zajednice su brojne:
–Mesne zajednice preko Službe mesnih zajednica dostavljaju nadležnim organima, javnim preduzećima i ustanovama inicijative i predloge građana za rešavanje pitanja od njihovog zajedničkog interesa, učestvuju u izgradnji, sarađuju i ukazuju na potrebu održavanja komunalnih objekata, a predlažu i mere za razvoj i unapređenje komunalnih i drugih delatnosti kao i zaštitu i unapređenje životne sredine.
Takođe, mesne zajednice obezbeđuju prostorne i organizacione uslove za kulturno – umetničke, sportske i rekreativne aktivnosti i aktivno učestvuju u pripremi i organizaciji brojnih manifestacija:
–U saradnji sa Odeljenjem za poslove odbrane i vanredne situacije preduzimaju se mere u zaštiti od požara, elementarnih nepogoda, interesa u oblasti civilne zaštite. Sa Odeljenjem za poljoprivredu Gradske uprave mesne zajednice učestvuju u podeli materijala za potrebe ovog odeljenja kao što su javni pozivi i konkursi za razne subvencije za poljoprivrednike. Aktivno učestvuju u svim humanitarnim i dobrotvornim akcijama.
Mesne zajednice, za potrebe svojih građana, u svakodnevnoj su saradnji i sa brojnim ustanovama: JKP Kruševac, JKP Vodovod Kruševac, Kulturni centar, Poslovni centar, Dom zdravlja, Crveni krst, Centar za socijalni rad, JP za urbanizam i projektovanje, Vatrogasna služba, Sportski centar i druge.
O svojim aktivnostima, mesne zajednice građane/ke obaveštavaju putem oglasne table u MZ, preko sredstava javnog informisanja. Neke mesne zajednice imaju i sajt odnosno profil na društvenim mrežama.
Sednice Saveta mesne zajednice organizuju se najmanje jednom u tri meseca, a svakako kada postoji potreba nadležni organ ili lice može sazvati sednicu Saveta:
– Na sednicama Saveta razmatraju se buduće ili realizovane aktivnosti mesne zajednice, planovi kao i zahtevi građana. Rad svih mesnih zajednica je javan. Javnost rada obezbeđuje se između ostalog i preko sredstava javnog informisanja, prezentovanjem odluka i drugih akata postavljanjem internet prezentacije, organizovanjem javnih rasprava u skladu sa zakonom, organizovanjem tribina kao i na druge načine u skladu sa zakonom i statutom mesne zajednice.
Inače, izbori za Savete mesnih zajednica na području grada Kruševca organizuju se redovno, odnosno, na svake četiri godine.
J.P.